[Giải đáp] Tinh hoàn không đều là biểu hiện của bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Tinh hoàn không đều khiến nam giới hoang mang, lo lắng, không biết mình có bị mắc phải bệnh nam khoa nguy hiểm nào không? Cách điều trị nào an toàn, hiệu quả?  Để giúp họ giải đáp vấn đề này, bác sĩ Trương Phú Hải- Nguyên Phó Giám Đốc bệnh viện Đa Khoa Hà Nội sẽ chia sẻ cụ thể dưới bài viết này! 

Tìm hiểu hiện tượng tinh hoàn không đều

Tinh hoàn (dịch hoàn) là một bộ phận quan trọng, không những sản xuất tinh trùng mà còn là nơi tiết ra hormone sinh dục nam, quyết định đặc tính nam giới, điều khiển hoạt động sinh dục. 

Tinh hoàn của người bình thường nằm trong bìu, có chiều dài 4,5cm, rộng 2,5cm, dày, 1,5cm, nặng khoảng 20g. Thực tế cho thấy, hai bên tinh hoàn của nam giới không bao giờ đều nhau mà sẽ có bên nhỉnh hơn 1 chút.

Tinh hoàn không đều là tinh hoàn ở bên trái và bên phải có kích thước không đều nhau mà ta có thể nhận thấy một cách dễ dàng bằng mắt thường. Tinh hoàn bên to bên nhỏ là một tình trạng khá phổ biến, tỷ lệ là 1/1.000.Ví dụ như tinh hoàn bên trái có kích thước quá dài gấp 1.5 lần so với tinh hoàn bên phải. Cũng có thể là tinh hoàn bên phải bình thường nhưng tinh hoàn bên trái quá bé nhỏ bằng 2/3 so với tinh hoàn bên phải… có rất nhiều các trường hợp xảy ra đối với tinh hoàn không đều nhau.

Tình huống này xảy ra do tinh hoàn không phát triển bên ngoài mà thay vào đó, chúng lại lớn dần bên trong cơ thể dù bé vẫn chưa ra đời. Có khoảng 50% các bé trai sơ sinh có tinh hoàn di chuyển xuống bìu đầy đủ.

‍
Với những bé có tinh hoàn không đều, nếu trì hoãn việc phẫu thuật, bé trai có nguy cơ bị các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe khi chúng trưởng thành.

>>Xem thêm: Tìm hiểu buốt tinh hoàn và cách điều trị an toàn hiệu quả

Tinh hoàn không đều là dấu hiệu của bệnh gì?

Không phải bất cứ khi nào nam giới sở hữu tinh hoàn bên to, bên nhỏ đều bình thường. Vì đây cũng có thể là dấu hiệu bệnh lý nam khoa nguy hiểm nào đó như: 

1. Viêm mào tinh hoàn

Mào tinh hoàn là một ống dẫn phía sau tinh hoàn. Viêm mào tinh hoàn xảy ra khi ống dẫn này bị viêm, thường là do nhiễm trùng. Đây có thể là một dấu hiệu của một số bệnh lấy qua đường tinh dục như nhiễm Chlamydia hoặc một số bệnh xã hội khác.

2. Viêm tinh hoàn

Viêm tinh hoàn xảy ra khi nhiễm trùng xảy ra ở tinh hoàn và gây viêm. Đôi khi bệnh có thể virus quai bị gây ra. Nếu một người bị đau tinh hoàn và nghi ngờ rằng viêm nhiễm là nguyên nhân, hãy đến gặp bác sĩ để được điều trị thích hợp. Viêm tinh hoàn có thể làm hỏng tinh hoàn và gây vô sinh.

Các triệu chứng phổ biến thường là:

• Đau và sưng ở bìu
• Buồn nôn
• Đau khi đi tiểu
• Có lẫn máu trong tinh dịch
• Bìu đau sau khi quan hệ tình dục.
  

3. U nang biểu mô

Một nang là một túi mỏng chứa đầy chất lỏng. U nang biểu mô có thể xảy ra khi có chất lỏng dư thừa trong ống dẫn. Chúng cũng có thể hình thành trong khi mào tinh hoàn đang phát triển.

Những u nang này thường vô hại, không đau và có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu u nang gây khó chịu hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bác sĩ có thể có thể được phẫu thuật cắt bỏ để cải thiện các triệu chứng.

4. Tràn dịch tinh mạc

Tràn dịch tinh mạc là tình trạng chất lỏng tích tụ xung quanh tinh hoàn và có thể gây sưng khiến một bên tinh hoàn bị to hơn bên còn lại. Ở người cao tuổi, tràn dịch tinh mạc là điều bình thường và có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, đôi khi bệnh có thể dẫn đến viêm và cần điều trị để tránh các biến chứng.

Một số dấu hiệu nhận biết phổ biến thường là sưng, đau, đỏ ở bìu hoặc đau ở phần dưới của dương vật.

5. Giãn tĩnh mạch thừng tinh

Giãn tĩnh mạch thừng tinh hay giãn tĩnh mạch tinh là tình trạng tĩnh mạch bên trong bìu trở nên to ra.  Đây là một bệnh lý tương đối phổ biến ở nam giới. Theo một số thống kê, có khoảng 15% nam giới bị giãn tĩnh mạch tinh. Bệnh thường xảy ra ở tất cả lứa tuổi tuy nhiên bệnh thường phổ biến ở lứa tuổi sau dậy thì.

‍
Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không nguy hiểm và không cần điều trị, đặc biệt là khi bệnh không dẫn đến các dấu hiệu nguy hiểm. Tuy nhiên, đôi khi giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể dẫn đến số lượng tinh trùng thấp và gây vô sinh.

6. Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn có thể di chuyển tự do, xoay tròn khiến các dây thừng tinh bị xoắn. Điều này có thể gây đau tinh hoàn nghiêm trọng và kéo dài. Nếu cơn đau này xảy ra sau một chấn thương, cơn đau có thể giảm dần sau đó đột ngột tái phát.

Xoắn tinh hoàn là nghiêm trọng và nên được điều trị như một trường hợp khẩn cấp. Việc xoắn dây rốn có thể làm giảm hoặc chặn lưu lượng máu đến tinh hoàn. Điều này khiến tinh hoàn bị xoắn thường to hơn bên còn lại, có màu đỏ hoặc nâu đỏ. Xoắn tinh hoàn nếu không điều trị có thể dẫn đến mất tinh hoàn.

Các dấu hiệu xoắn tinh hoàn phổ biến bao gồm:

• Đau đột ngột hoặc dữ dội ở tinh hoàn
• Sưng bìu
• Có khối u ở bìu
• Có máu trong tinh dịch
• Đau bụng
  

7. Ung thư tinh hoàn

Tế bào ung thư có thể xuất hiện bên trong tinh hoàn và dẫn đến việc xuất hiện khối u bên trong tinh hoàn. Ung thư tinh hoàn không quá phổ biến, thường xuất hiện ở thanh niên và người ở độ tuổi trung niên.

Ung thư tinh hoàn thường không quá nguy hiểm và có thể điều trị được. Tuy nhiên, hãy đến bệnh viện ngay khi nhận thấy các dấu hiệu ung thư ở tinh hoàn. Các dấu hiệu phổ biến như:

• Xuất hiện một khối u không đau trong tinh hoàn
• Đau, khó chịu ở tinh hoàn hoặc bìu
• Có cảm giác nặng ở tinh hoàn
• Đau âm ỉ ở lưng dưới, háng hoặc bụng
• Có sự tích tụ chất lỏng đột ngột trong bìu
• Mệt mỏi, thường hay khó chịu, cảm lạnh, không thoải mái
  

Tinh hoàn không đều có tác hại gì? 

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Sydney, Úc sau quá trình nghiên cứu, phân tích số liệu từ 350.000 bé trai từ năm 1970-1999, họ phát hiện có nhiều bất thường như:

‍

• Có nguy cơ mắc phải ung thư tinh hoàn cao gấp 2,5 lần
• Giảm khả năng có con đến 20%
• Cần sự hỗ trợ gấp 2 lần để chữa chứng vô sinh.
  

Vì sao vấn đề này lại xảy ra? Các nhà nghiên cứu đã đưa ra lời giải thích rằng để sản xuất tinh trùng, nhiệt độ tinh hoàn cần thấp hơn nhiệt độ bên trong cơ thể. Điều đó cho thấy rằng tinh hoàn là bộ phận cần phải ở ngoài cơ thể.

Nếu bé gặp phải tình trạng tinh hoàn ẩn (tinh hoàn không đều), một bên “của quý” sẽ nằm ở bên trong cơ thể. Do đó, tinh hoàn được làm nóng bởi nhiệt độ bên trong cơ thể, các tế bào tinh trùng cũng có nguy cơ đột biến gen và tổn thương tế bào cao hơn. Theo thời gian, những yếu tố này có thể tích lũy gây ra ung thư tinh hoàn và các vấn đề vô sinh ở nam giới.

Thực tế rất nhiều nam giới có hai bên tinh hoàn không đều nhau tuy nhiên sự không đều nhau này ở các mức độ rất khác nhau.

• Mức độ nhẹ: Nếu hai tinh hoàn không đều nhau ở mức độ nhẹ tức là có thể nhận biết hai tinh hoàn không đều nhau phải để ý thật kỹ mới thấy được thì hầu hết trong trường hợp này không có ảnh hưởng gì đến sự phát triển của bạn và của các cơ quan sinh dục khác, bạn vẫn có thể sinh hoạt tình dục và có con bình thường.
• Mức độ trung bình: Nếu hai tinh hoàn không đều nhau ở mức độ trung bình tức là có thể nhận biết ngay được khi mới nhìn các trường hợp này có thể là do sự phát triển không cân xứng của hai bên hoặc thói quen thủ dâm làm cho một bên tinh hoàn phát triển còn bên còn lại thì phát triển chậm. Đa số các trường hợp như vậy sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến khả năng sinh tinh hoặc có thể bạn đang bị giãn tĩnh mạch tinh một bên tinh hoàn tuy nhiên mức độ nhẹ nên chúng không gây ra các triệu chứng hoặc hậu quả gì nghiêm trọng.
• Mức độ nặng: Nếu hai bên tinh hoàn không đều nhau ở mức độ nghiêm trọng có nghĩa ta có thể thấy rõ ràng được điều này. Khi này thì bạn nên đi đến các bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám một cách trực tiếp rất có thể một bên tinh hoàn của bạn đã bị teo hoặc một bên tinh hoàn của bạn bình thường nhưng bên kia lại bị giãn tĩnh mạch thừng tinh khiến cho tinh hoàn của bạn rất dài có nguy cơ cao bị xoắn thừng tinh điều này rất nguy hiểm chúng có thể gây ra những cơn đau bất ngờ nếu không chữa trị kịp sẽ ảnh hưởng đến tính mạng hoặc có thể phải cắt bỏ tinh hoàn làm cho chất lượng sinh tinh và chất lượng các cuộc yêu bị gảm sút nghiêm trọng. Đặc biệt là hai bên tinh hoàn không đều trong trường hợp này sẽ gây ra mất thẩm mỹ cho bộ phận sinh dục khiến nam giới kém hấp dẫn đi rất nhiều.

Ở nam giới trưởng thành, hoàn toàn bình thường khi một tinh hoàn to hơn tinh hoàn kia. Tinh hoàn bên phải có xu hướng lớn hơn. Một trong hai tinh hoàn cũng thường treo thấp hơn một chút so với tinh hoàn còn lại bên trong bìu. Tương tự như ở người trưởng thành, tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ em cũng là điều hoàn toàn bình thường.

Một sự khác biệt về kích thước thường không có gì đáng lo ngại, mặc dù đôi khi đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý. Nếu tinh hoàn bị đau hoặc thay đổi hình dạng, người bệnh nên gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.

Bất kể tinh hoàn nào lớn hơn cũng chỉ lớn hơn 2 – 5 cm và không gây đau khi ngồi, đứng hoặc di chuyển. Ngoài ra, trên bìu cũng không có bất kỳ vết đỏ hoặc sưng nào. Tinh hoàn có hình trứng, không sẩn cục hoặc lồi lên, kể cả tinh hoàn có kích thước lớn hơn. Hãy tới cơ sở y tế chuyên khoa gặp bác sĩ ngay lập tức khi thấy xuất hiện tình trạng nổi cục, u ở tinh hoàn

>>Xem thêm: Tổng hợp kiến thức về hiện tượng sưng tinh hoàn bên trái [Nam giới có thể không biết]

Tinh hoàn không đều có bị vô sinh không?

Khi nói đến vấn đề này, bác sĩ Hải cho biết: Tinh hoàn không đều ở nam giới là chuyện bình thường, không có gì đáng lo ngại hay không gây ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng cũng như khả năng thụ tinh của nam giới. Chính vì thế, nam giới bị tinh hoàn không đều vẫn có thể có con bình thường. Tuy nhiên, hiện tượng này có thể bắt nguồn từ dấu hiệu một bệnh lý nào đó. Nên, để biết rõ được tình trạng bệnh cũng như có biện pháp điều trị kịp thời, hiệu quả, tránh biến chứng, nam giới nên tới cơ sở y tế chuyên khoa càng sớm càng tốt!

Cách tự kiểm tra tinh hoàn không đều tại nhà

Nam giới có thể tự kiểm tra tinh hoàn của mình thường xuyên, xác định u hoặc sự thay đổi với 1 hoặc 2 bên tinh hoàn bằng cách:

• Sử dụng ngón tay trỏ và ngón tay cái của bạn để nhẹ nhàng cuộn tinh hoàn xung quanh. Tuy nhiên, không nên dùng lực quá mạnh, tránh làm tổn thương tinh hoàn.  
• Một tinh hoàn khỏe mạnh thường mịn màng, có hình trứng (không phải hình tròn). Nam giới hãy kiểm tra kỹ bề mặt của mỗi tinh hoàn. Nếu xuất hiện các khối u, đau hoặc u lồi ra bất thường nên đến bệnh viện ngay lập tức.
• Cảm nhận dọc theo đáy của bìu, mào tinh hoàn, nam giới sẽ cảm thấy giống như một số ống được bó lại.
• Thực hiện lại các bước trên cho tinh hoàn còn lại.
• Các bước kiểm tra tinh hoàn nên được thực hiện mỗi tháng một lần.

Trên đây là những kiến thức hữu ích về hiện tượng tinh hoàn không đều. Hy vọng với những kiến thức bổ ích này, nam giới sẽ hiểu rõ hơn về bệnh cũng như tác hại, cách phòng ngừa hiệu quả. Việc phát hiện không đồng đều của hai viên tinh hoàn sớm sẽ giúp nam giới tránh được những rủi ro, mối nguy hiểm tiềm tàng càng sớm càng tốt. Đặc biệt, việc điều trị sớm sẽ giúp họ giảm nguy cơ ít tinh trùng, tinh trùng yếu, nguy cơ vô sinh- hiếm muộn.

Các tìm kiếm liên quan đến tinh hoàn không đều

tinh hoàn không đều ở trẻ sơ sinh

cách chữa lệch tinh hoàn

tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ em

tinh hoàn một bên cao bên thấp

tinh hoàn bên trái xệ hơn bên phải

kích thước tinh hoàn trẻ sơ sinh

tinh hoàn bên to bên nhỏ o tre so sinh

ăn gì để tinh hoàn to

‍